Jara česćene knjenje a česćeni knježa,

 

witam Was w mjenje zarjadowarjow – Sakskeho statneho ministerstwa za kultus, Sakskeje kubłanskeje agentury a Rěčneho centruma WITAJ – jara wutrobnje w Chrósćicach.

 

Smy za přewjedźenje prěnjeho fachoweho dnja 2plus wědomje za terminom pytali, na kotrymž by wjele kolegam móžno było so wobdźělić. Tohodla smy so rozsudźili, fachowy dźeń na jednej soboće zwonka šulskich prózdninow přewjesć. Někotre šule su w swójskej zamołwitosći zawjaznosć wobdźělenja rjadowali, z tym zo fachowy dźeń jako pedagogiski dźeń wužija.

 

Wjeselu so, zo je fachowy dźeń tak wulku rezonancu našoł.

 

Prošu Was so ze mnu dopomnić:

 

Před zawjedźenjom koncepta 2plus wotmě so dokładna faza nadźěłanja a wuprobowanja. Na njej wobdźěli so 13 šulow, mjez nimi wšě serbske šule. Rěčne wuwiće so w časowej dobje wjacorych šulskich lět w serbšćinje a němčinje wědomostnje přepytowaše a wuhódnoći. Wšitcy šulscy wjednicy, fachowi wučerjo rozdźělnych předmjetow, fachowi poradźowarjo, starši, šulerjo a wšě serbske gremije su na tym sobu skutkowali. Projekt bu wot ekspertow uniwersitow Hamburga, Kölna a Lipska wědomostnje přewodźany. Tajkeje na tak dołhi čas wupołoženeje wědomostneje ewaluacije k spěchowanju jedneje mjeńšinoweje rěče w europskim rumje do toho hišće ženje njebě.

 

Dźensa móžemy zwěsćić, zo je so z regularnym zawjedźenjom koncepta 2plus w šulskim lěće 2013/2014 w Sakskej přezcyłny koncept k přiswojenju rěče wot dźěćaceho dnjoweho přebywanišća hač k Serbskemu gymnazijej wuspěšnje etablěrował.

 

Šulske družiny přesahowacy koncept dwurěčna serbsko-němska šula 2plus přinošuje k zawěsćenju stabilneho serbskorěčneho kubłanskeho poskitka.

 

Mjeztym wuwučuje 16 šulow po tutym koncepće. To je naročny nadawk za wšěch so wobdźělacych wučerjow a wšě šulske wjednistwa. Wosebity wuznam ma při tym dźěło šulskich koordinatorow, kotřiž so wot kompetentnych sobudźěłaćerjow Sakskeho kubłanskeho instituta fachowědnje přewodźeja. Šulscy koordinatorojo maja wulku zamołwitosć. Woni swoju wědu dale dawaja, podpěruja swoje koleginy a swojich kolegow, šulske wjednistwa, ale tež staršich. Za to słuša jim wosebity dźak.

 

Přez koncept 2plus bu mnoho zahibane. K tomu wosebje słuša, zo je wuměna mjez šulemi přez zwjazane dźěło koordinatorow wjetšu hódnotu docpěła. Tute pozitiwne wuwića dyrbimy dale wjesć a jim nowe impulsy dać. Dźensniši fachowy dźeń ma tomu přinošować.

 

Što je naš zaměr?

 

Z našim fachowym dnjom 2plus chcemy nowu kwalitu zhromadneho dźěła we wučerskich kolegijach wobdźělenych šulow a mjez šulemi docpěć. W idealnym padźe so poradźi, pola wšěch na přesadźenju koncepta  dźěłacych jednu 2plus-identitu wuwić.

 

Skónčnje dźe nam wšěm tu w žurli zhromadźenym tola wo zhromadnu wěc: škit a zdźerženje serbskeje rěče.

 

Serbšćina słuša k regionalnym a mjeńšinowym rěčam. Regionalne a mjeńšinowe rěče su wosebity wuraz identity, přisłušnosće, regionalneje zwjazanosće a rěčneje mnohotnosće.

 

W srjedźišću wšěch našich prócowanjow ma tohodla kóždy jednotliwy dwurěčny šuler stać.

 

Šulerske ličby su so wot załoženja koncepta 2plus moderatnje powyšili. To je pozitiwny signal, kiž pokazuje, zo maja młodźi ludźo zajim na rěči, kotraž je w tutym regionje doma a zo rosće žadosć tutu rěč znowa wožiwić.

  

Moje knjenje a moji knježa, Swobodny stat Sakska serbsku rěč a kulturu zaměrnje na wysokim niwowje spěchuje. Dźěćace dnjowe přebywanišća a šule maja při tym wosebity wuznam.

 

Skupiny w serbskich a dwurěčnych dźěćacych dnjowych přebywanišćach, kotrež maja zaměr, dwurěčne wuwiće dźěći wobšěrnje spěchować, dóstawaja lětnje krajnu pawšalu we wysokosći 500 €. W lěće 2016 so připłatki we wobjimje 525 000 € wupłaća.

Z tym so w šulach pokročuje. Resursy za dźěło koordinatorow a za team-teaching wučinjeja dohromady njesnadny paket podpěry.

Swobodny stat staji trěbne srědki za wuwiće digitalneje wučbnicy za serbšćinu k dispoziciji. Wo tuchwilnym dźěłowym stawje móžeće so dźensa popołdnju wobšěrnje informować.

Moje knjenje a moji knježa, koncept 2plus staja wysoke wužadanja na wšěch wobdźělenych. K tomu liči tež zwólniwosć, so prawidłownje dale kubłać a sej nazhonjenja wuměnjeć. Fachowy dźeń skići k tomu najlěpše móžnosće. Na dźensnišim zarjadowanju poskićitej so dopołdnja dwaj hłownej přednoškaj. Popołdnju wotměje so sydom workshopow. Zhromadny tema wšěch poskitkow je na kompetencu orientowane a diferencowane wuwučowanje.

Moto zarjadowanja je “Za perspektiwami pytać”.

Čehodla smy sej runje tute moto wuzwolili?

Chcemy Wam dźensa składnosć dać, sej koncept 2plus z hinašeho hladanišća wobhladać, hinaše stejišća a wašnja přistupa zeznać. 

2plus je šulske družiny přesahowacy koncept. Tohodla so wuraznje přeje, zo so wučerjo ze zakładnych šulow wo dźěle na dale wjeducych šulach informuja. Nawopak su aspekty, kiž so z wučbu w zakładnych šulach zaběraja, za wučerjow na wyšich šulach a gymnazijach runje tak zajimawe. 

Wuměnjenje za wuspěšne wuwučowanje w 2plus je, zo je wšěm wobdźělenym cyłkowny koncept z jeho narokami znaty, njewotwisnje wot toho, hač wuwučuja w zakładnej šuli abo na dale wjeducej šuli abo hač skutkuja w horće.  W tutym nastupanju je tu dźensa wjele móžnosćow, nowe perspektiwy pytać a tež namakać. Nimo toho přinošuje zhladowanje, kiž swójsku šulsku družinu přesahuje, k hižo naspomnjenej 2plus-identiće.

Wažny zakład za zdźerženje serbšćiny kładźe so w swójbach. Tohodla je dźěło ze staršimi naležnosć, kotraž so dźensa popołdnju tohorunja tematizuje.  

Jara česćene knjenje a česćeni knježa, za přihot a přewjedźenje tajkeho zarjadowanja je trěbne angažowane dźěło mnoho ludźi.

Chcu so na tutym městnje pola wšitkich podźakować, kiž su k tomu přinošowali, zo móže so tute zarjadowanje dźensa z tak naročnym programom na tajkim rjanym městnje wotměć.

Chcemy docpěć, zo wuwije so fachowy dźeń 2plus k tradiciji a so přichodnje w prawidłownych wotstawkach wotměje. Tohodla je Waše měnjenje prašane. Na kóncu zarjadowanja dóstanjeće ewaluaciske łopjeno. Podpěrajće nas prošu, z tym zo tute łopjeno wupjelniće a nam pokiwy a nastorki za přichodne fachowe dny  sposrědkujeće.

 

Přeju nam za dźensniši fachowy dźeń wunošnu wuměnu, nowe dohlady a nastorki za praksu a za dalše zhromadne dźěło wjele wuspěcha!

 

 

Pod hesłom „Za perspektiwami pytać“ wotmě so sobotu, 22. oktobra 2016,

prěni fachowy dźeń we wobłuku zwoprawdźenja koncepta 2plus. Tři lěta

po oficialnym zawjedźenju tutoho postupowanja na serbskich a dalšich

šulach je so wot wodźenskeje skupiny pod nawodom Sakskeho ministerstwa

za kultus rozsud tworił, na polu wučerskich dalekubłanjow nowy krok činić.

 

Zaměr bě zwoprědka přewjedźenje cyłodnjowskeho, šulske družiny

přesahowaceho zarjadowanja. Wobsah tutoho měješe zajimy

wšitkich na přesadźenju koncepta wobdźělenych wobkedźbować.

 

Planowane temy njeměrjachu so tuž jenož na wučerki a wučerjow,

ale tež na kubłarki a kubłarjow, staršich, zastupjerjow komunow

a dalšich.

 

Wopisanje dweju hłowneju přednoškow a cyłkownje sydom

dźěłarničkow a prěnje rezultaty hodźa so w syći pod

http://www.fachtag2plus.de/hornjoserbsce wotwołać.

Tuž móžu so na tutym městnje nadrobnych wuwjedźenjow

k tomu wzdać. Za hłowneju organizatorow zarjadowanja,

regionalnu wotnožku Sakskeje kubłanskeje agentury a Rěčny centrum WITAJ,              pak steješe hižo do zarjadowanja prašenje, kak měło so w přichodźe z tajkej formu dalekubłanja dale postupować.

 

Tohodla buchu wšitke kroki přihota dokumentowane. Zarjadowarjo

sami prošachu wobdźělnikow wo hódnoćenje zarjadowanja w formje

wupjelnjenja ewaluaciskich łopjenow, čemuž so tež we wulkej ličbje sćěhowaše.

Tež wodźenska skupina zarjadowanje po tym nadrobnje wuhódnoći.

 

 Hłowne rezultaty wuhódnoćenja:

 

Je trjeba, přewjedować dalekubłanja na polu 2plus jako lětne,

cyłodnjowske, šulske družiny přesahowace zarjadowanje,

kotrež zapřija wšitkich we wobłuku koncepta skutkowacych a

so jako tajke wot wulkeje wjetšiny wobdźělenych akceptuje a přiwozmje.

• Zarjadowanje změje dale dźěłowy charakter.

• Wuzwoleny termin – sobota po nazymskich prózdninach

  njebě bjez diskusije, ale je so we wjetšinje wotedatych měnjenjow runje

  tak kaž cyłkowny časowy ramik jako dobry hódnoćił.

   

• Wobsahi hłowneju přednoškow žnějachu jara dobry wothłós, při čimž

  so wulka ličba wobdźělnikow wosebje pozitiwnje k přinoškej

  profesora Leisena wupraji.

   

• Organizatorojo budu so w přichodźe skerje na jedyn hłowny přednošk orientować, zo by wjace časa za diskusiju z referentom a mjezsobnu komunikaciju zwostało.
• Wothłós na temy dźěłarničkow bě jara dobry.
• Organizatorojo budu w tutym nastupanju přichodnje přihotowanski kruh

  rozšěrić; při tym maja so wosebje koordinatorki a koordinatorojo

  na jednotliwych šulach zapřijeć. Zaměr je poskićeć dźěłarnički, kiž

  wotpowěduja aktualnym ćežišćam dźěła na šulach wšitkich družinow.

   

• Rozmyslować měło so wot tym, hač móhł so fachowy dźeń z

  decentralnymi dalekubłanskimi zarjadowanjemiw běhu šulskeho

  lěta na jednotliwych šulach wobsahowje přihotować.

   

• Přičinu, zo so starši jenož w jara niskej ličbje na zarjadowanju

  wobdźělichu, widźa organizatorojo w tym, zo měrješe so wobsah

  přewažnje na wučerki a wučerjow a jenož jedna dźěłarnička na staršich.

   

• Přichodnje měł pak so přednošk za staršich paralelnje poskićić abo tajke zarjadowanje w běhu lěta k druhemu terminej planować.
• Nałožena próca za organizowanje cyłkowneho zarjadowanja

  bě jara wulka. Diskutowaše so wo tym, hač měło so za tajke

  zarjadowanja specielnje wuhotowany objekt wužiwać, hdźež tež

  hižo trěbna technika k dispoziciji steji.

• We wobłuku ewaluacije a tež na druhich zetkanjach zwuraznjene

  jara pozitiwne měnjenja k organizatoriskemu ramikej zarjadowanja

  běchu zakład za rozsud wodźenskeje skupiny, fachowy dźeń tež w přichodźe

  we wjacezaměrowej hali „Jednota“ w Chrósćicach přewjesć.

   

• Organizować měło so nadźěłanje materiala ke konceptej 2plus jako:

  • material za staršiske zhromadźizny w pěstowarnjach,

  • material za staršich,

  • material za zjawnostne dźěło.